❞ كتاب تصوف در ترازوی قرآن و سنت ❝ ⏤ محمد بن جميل زينو

فهرست مطالب.......................................................أ
مقدمه ............................................................... ١
منشأ پیدایش مسلک و عقیدۀ تصوف............................... ٣
تصوف در ترازوی قرآن و سنت .....................................٧
بعضی از کفریات و شرکیات علمای اھل تصوف........................... ١٩
کرامات اھل تصوف ........................................................... ٢٢
جھاد و اھل تصوف ........................................................... ٢٤
خیالبافی اھل تصوف......................................................... ٢٥
برگزاری جشن مولودی ...................................................... ٢٧
منشأ پیدایش عید میلاد (مولودی)......................................... ٢٩
مضرات انجام مراسم مولودی ............................................... ٣٠
کفریات و شرکیات موجود در قصیدۀ بردیه................................ ٣١

زمان پیدایش عقیدۀ تصوف و اولین صوفی در تاریخ، تا حال برای ھیچ-
کس معلوم نشده، ھرچند که امام شافعی/ زمانی که داخل مصر شد،
فرمود: «تركنا بغداد و قد أحدث الزنادقة فيها شيأ يسمونه السماع»: «زمانی که
من بغداد را ترک کردم، زندیقھا در آن شھر چیزی را اختراع کرده و آن را
این فرمودهی امام شافعی که در سال ١ به نام سماع نامگذاری کرده بودند.»
۱۹۹ ھجری در مصر بیان نموده، نشان میدھد که سماع قضیهای جدید
رده بودند سابقا اند؛ چون ً بوده، اما افرادی که آن را اختراع ک وجود داشته
قبل از آن نیز امام شافعی/ فرموده بود: « ّ لو أن ً رجلا ّ تصو ّف اول النهار
لايأتي الظهر حتي يكون أحمق»: «اگر کسی در اول روز صوفی شود ھنوز نھار
آن روز نرسیده که او احمق گشته است.» ھمین ثابت میکند که در سال-
ھای آخر قرن دوم ھجری فرقهای وجود داشته که علماء آن را با دو عنوان
زندیق و صوفی میشناختهاند.
امام احمد/ نیز که معاصر و شاگرد امام شافعی/ بوده، نفرت و بیزاری
زیادی در گفتهھایش از عقیدۀ تصوف و افراد منتسب به آن دیده میشود؛
بعنوان مثال فردی از امام احمد/در بارۀگفتهھای حارث محاسبی که عالمی
صوفی بود، پرسید؛ ایشان در جواب فرمودند: «لا أري لك أن تجالسهم»: «من
راضی نیستم با آنھا نشست و برخاست کنی» در حالی که امام احمد/ از
١ -آن افرادی که امام شافعی از آنھا به عنوان زندیق نام برده، صوفیھا بودهاند؛ چون
سماع، سرود، حرکات و کارھای مخصوص عقیدهی تصوف است.

٤ تصوف در ترازوی قرآن و سنت
محتوای جلسات آن عالم صوفی آگاه بوده و میدانست که در آن جلسات گریه
و زاری و توبه میکردند و از تزکیۀ نفس از آلودگی گناه بحث کرده و آن را
بعنوان جلسۀ محاسبۀ نفس نامگذاری کرده بودند.
امام احمد/ در ابتدای قرن سوم ھجری اینگونه دستور به ترک جلسات
آنھا داد، در حالی که ھنوز عقیده و منھج فاسد خود را از ترس علما در میان
مردم انتشار نداده بودند؛ سپس در قرنھای سوم و چھارم ھجری در میان
ملت فارس به اوج خود رسیده و آن ھم زمانی بود که حسین پسر منصور
حلاج عقیدۀ خبیث خود را علنی کرد؛ به دنبال آن، علمای اھل سنت و
جماعت فتوای کفر او را صادر و او را به مرگ محکوم کردند و در سال ۳۰۹
ھجری اعدام گشت. با وجود آن ھم باز متأسفانه عقیده و منھج تصوف روز به
روز در میان مسلمین فارسیزبان و سپس در سرزمین عراق بیشتر شد،
خصوصا یار زیاد ابوسعید میھنی که نظم و ترتیب خاصی در مراکز ً با تلاش بس
موسوم به خانات(خانقاه) ترتیب داد، که بعدھا تمام علمای تصوف از وی
پیروی کرده و به تدریج به شکل امروزی در آمد.
در نیمۀ قرن چھارم ھجری طریقتھای متعددی از تصوف بوجود آمده و
به سرعت در عراق، مصر و مغرب (مراکش) پخش شدند و در قرن ششم
ھجری مردان زیادی از رجال تصوف در ممالک اسلامی ادعا کرده که از
سلالۀ پاک رسول الله ج ھستند و بدین وسیله توانستند مردمان بسیار
زیادی را دور خود جمع کنند؛ از جمله شیخ رفاعی در عراق، شیخ بدوی و
سپس شیخ شاذلی در مصر و غیره.
این کار، منشأ ظھور و بروز فرقهھای متعدد صوفی در جھان شد و در
قرنھای ھفتم و ھشتم ھجری فتنۀ تصوف به اوج خود رسیده و فرقۀ
عجیبی بنام درویش از آن منشعب شد؛ کارھا و ادعاھای عجیب و غریبی
بنام جذبه اختراع کرده و سپس در تمام مناطق اسلامی بر روی قبرھا، گنبد

منشأ پیدایش مسلک و عقیدۀ تصوف ٥
و بارگاه ساختند و متأسفانه این کار با سرکار آمدن حکومت فاطمی در مصر
جا کاری دینی مطرح ً بسیار رواج پیدا کرده و تدری در جھان اسلام به عنوان
و قبرھای دروغینی ھمانند قبر امام حسین و خواھرش زینبلدر مصر
نیز ساخته شد و سپس مراسم جشنھای تولد موسوم به مولودی و بدعتھا
و خرافات بسیار زیادی را در دین افزودند.

 بررسی اعتقادات پیروان تصوف و مقایسه آن با آموزه‌های قرآن و سنت است. نویسنده در این اثر می‌کوشد تا انحراف صوفیان را از عقاید اصیل اسلامی به اثبات رساند و مانع از گرایش جوانان به این فرقه بدعتگر شو وی در آغاز به چگونگی پیدایشِ عقیده تصوف اشاره می‌کند و سپس مختصری از باورهای شرک‌‌‌‌آلودِ آنان را توضیح می‌ده وی در بخش بعد، به خیالبافی‌‌ها و کرامتهای ساختگی این فرقه می‌پردازد و به عنوان نمونه، از برگزاری «جشن مولودی» و خاستگاه و مفاسدِ آن سخن می‌گوی او در بخش پایانی کتاب، كفريات و شركيات موجود در «قصيده بَرديه» را نشان می‌ده این شعر، از جمله قصاید معروف صوفیان است و ادعا می‌کنند که در وصف پیامبر سروده شده است.