ابوبكر صديق ..... ................................ ................................ ................................ 6
ايمان زود هنگام............................................................................................................6
ابوبكر چه كسي بود؟...............................................................................................7
عادات و صفات ابوبكر............................................................................................ 8
وفات...........................................................................................................................11
عمر بن خطاب رضي االله عنه ................................ ................................ ...............12
عمر چه كسي بود؟.................................................................................................12
اس�م آوردن عمر................................................................................................... 13
فضيلت و اخ�ق عمر.............................................................................................15
شهادت حضرت عمر............................................................................................. 17
حضرت عثمان بن عفان..................... ................................ ................................18
اصل و نسب عثمان.....................................................................................................18
اس�م آوردن عثمان .....................................................................................................19
صفات و شمايل عثمان...........................................................................................20
حضرت علي ابن ابي طالب.............. ................................ ................................ 23
جوان هاشمي..............................................................................................................23
اس�م آوردن علي........................................................................................................24
صحنههاي آغازين.......................................................................................................25

4 ده يار بهشتي
داماد پيامبر صلي االله عليه وسلم..................................................................................26
ابو عبيده بن جراح........................... ................................ ................................ 27
ابوعبيده چه كسي بود؟...............................................................................................28
اس�م آوردن ابوعبيده..................................................................................................28
هجرت و جهاد ...........................................................................................................29
امين امت.....................................................................................................................30
روز سقيفه...................................................................................................................31
جنگ يرموك...............................................................................................................32
درگذشت ابوعبيده ......................................................................................................33
زبير بن عوام...... ................................ ................................ ................................ 33
پيامبر خدا كجاست؟...................................................................................................33
زبير چه كسي هست؟.................................................................................................34
اس�م آوردن زبير ........................................................................................................35
زبير دركنار همسرش اسماء........................................................................................35
زبير مجاهد راه خدا ....................................................................................................36
شهادت حضرت زبير..............................................................................................38
طلحه بن عبيد االله ............................... ................................ ................................38
شهيد زنده...................................................................................................................39
طلحه بن عبيداالله كيست؟...........................................................................................40
طلحه مجاهد...............................................................................................................41
طلحه نيكوكار .............................................................................................................42
وفات طلحه............................................................................................................43

ده يار بهشتي 5
حضرت سعيد بن زيد........................ ................................ ................................44
مسلمان پرهيزگار ........................................................................................................44
سعيد را بشناسيم .........................................................................................................46
مهاجر مجاهد..............................................................................................................46
دعاي پذيرفته شده ......................................................................................................47
وفات حضرت سعيد.............................................................................................. 49
حضرت عبدالرحمن بن عوف............ ................................ ................................50
كارواني مبارك ............................................................................................................50
عبدالرحمن بن عوف چه كسي است؟........................................................................51
كسي كه با جان و مالش جهاد ميكرد ........................................................................53
مقام بلند عبدالرحمن..............................................................................................54
وفات عبدالررحمن.................................................................................................54
حضرت سعد بن ابي وقاص.............. ................................ ................................55
مژده بهشت .................................................................................................................55
اما سعد بن ابي وقاص چگونه كسي است؟................................................................56
داستان اس�م آوردن سعد.......................................................................................56
پيروي در گناه هرگز ...................................................................................................57
فرمانده مجاهد.............................................................................................................58
وفات سعد..............................................................................................................59

رهبران واشراف قريش يكي پـس از ديگـري وپشـت سـرهم در صـحن كعبـه جمـ ع
ميشدند. زيد بن عمرو بن نفيل در آفتاب نشسته بود وبا تعجب به بتهاي بلندي كه در
اين جا و آنجا گذاشته شده بودند نگاه ميكرد. زيد به آئين بـت پرسـت ي قـانع نبـود و بـا
جديت ت�ش ميكرد كه ديني را بپذيرد كه آئين يكتاپرستي باشد، قريش را مـي ديـد كـه
شتر وگوسفند و... را براي بتها سر ميبريدند با خودش فكركـرد و گفـت : گوسـفند را
خدا آفريده واز آسمان باران ميباراند و براي گوسفندان گياه وعلف در زمين مـي رويانـد
پس شما چگونه گوسفند را به نام غير از خدا سر ميبريد؟!
زيد هم چنان غرق اين افكار بود كه اميه بن ابي صلت به او نزديك شـ د و گفـت : در
چه حالي اي جوينده خير وخوبي؟ زيد گفت كه خوب هستم. اميـه پرسـيد : آيـا چيـزي
يافتي؟ زيد گفت: نه. اميه گفت: جز آنچه كه خداوند خواسته يا از طرف خداونـد باشـد .
هر ديني روز قيامت سبب ه�كت خواهد بود. اما آيـا پيـامبري كـه منتظـرش هسـتيد از
3 ماست يا از شماستF2
.

1 -مهمترين مراجع مورد استفاده در نوشتن سيرت ابوبكر صديق/ عبارتنـد از: سـيرت ابـن هشـام –
صحيح بخاري – صحيح مسلم و تاريخ الخلفاء.
2 -صحيح بخاري، فضائل الصحابة.
3 -تاريخ الخلفاء سيوطي، ص 43-42.

ده يار بهشتي 7
ابوبكر اين سخن را شنيد و گفت: من قب� نشنيده بودم كه پيامبري مبعـوث مـي شـود
ومردم منتظر آن هستند، بنابر اين نزد ورقه بن نوفل رفتم او بسيار به آسمان نگاه ميكـرد
وهمواره چيزي زمزمه مينمود، داستان گفتگوي اميه وزيد را براي او تعريف كردم. ورقـه
گفت: بله برادر زادهام، پيامبري كه مردم منتظر او هستند از نظر نسب از اعـراب متوسـط
است من نسب را ميدانم و قوم تو نسب ميانه و متوسطي در ميان اعراب دارد. ابوبكر بـه
ورقه گفت: عمو! اين پيامبر چه ميگويد؟ ورقه گفت: هرآنچه به او از جانب خـدا گفتـه
شود همان را به مردم خواهد گفت، اما ظلم نميكند و نميگذارد كه بر او ظلم شـود واز
اينكه مردم بر يكديگر ستم كنند جلوگيري مينمايد.
ابوبكر افزود: «وقتي پيامبر به پيامبري مبعـوث شـد مـن بـه او ايمـان آوردم و او را
1 تصديق نمودم»F3
.

ابوبكر اس�م آورد و پيامبر در مورد اس�م آوردن ابوبكر فرمود: «هيچ كسـي ر ا بـه
اس�م دعوت ندادم مگر ابتدا در پذيرفتن دعوتم دچار ترديد وشك ميشد به جز ابـوبكر ،
2 هنگامي كه او را دعوت دادم چهرهاش را برنگرداند و در حقانيت اس�م شك نكرد 4«F
.

اين چنين ابوبكر خيلي زود از جاهليت به اس�م روي آورد.
ابوبكر چه كسي بود؟
ابوبكر صديق يار پيامبر است كه پس از مسلمان شدن هميشه در سفر وحضر تـا
. بـه علـت زيبـايي 3 دم وفات آن حضرت درخدمت ايشان بوده و هيچ گاه از او جدا نشدF5
چهرهاش او را «عتيق» لقب داده بودند. نسب او در مره بن كعبه بـه پيـامبر  مـي رسـد ،
نامش عبداالله بن ابي قحافه عثمان بن عامر بن عمـروبن كعـب .... ابـن مـره بـن كعـب ...

1 -تاريخ الخلفاء، ص 43-42 .
2 -سيرة ابن هشام.
3 -تاريخ الخلفاء، ص 35.

8 ده يار بهشتي
قريشي است. مادر ابوبكر ام الخير سلمي اسـت . ابـوبكر در جاهليـت بـا اسـماء بنـت
عميس وحبيبه ازدواج كرده بود. هنگامي كه ابوبكر وفات كرد حبيبه حامله بود. ابوبكر
شش فرزند داشت سه دختر وسه پسر. پسران وي به نامهاي عبداالله، عبدالرحمن ومحمد
ودخترانش اسماء وام المؤمنين عايشه وام كلثوم بودند.
عادات و صفات ابوبكر
امت اس�مي به اجماع او را صديق ناميدهاند چون و راستگويي را همواره برخود الزم
گرفته بود ونيز ب�فاصله رسالت پيامبر را تصديق نمود، هرگز اشتباه و دروغي از او سر
نزده كه كسي آن را به ياد داشته باشد. روزي پيامبر در كعبه نماز ميخوانـد ، عقبـه بـن
ابي معيط نزديك وي آمد وچادرش را به گردن پيامبر پيچيد وداشت او را خفه ميكرد،
ابوبكر، عقبه را از كنار پيامبر دور نمود و او را سرزنش كـرد و گفـت : «آيـا مـي خـواهي
مردي را بكشي كه ميگويد پروردگار من االله است در حـالي كـه از طـرف پروردگارتـان
اليل روشني ارائه كرده است 6«F
1
.

در صبح روز اسراء كه پيامبر از معراج برگشته بود، مشركين نزد ابوبكر آمدنـد و
گفتند: آيا ميداني دوست تو چه ميگويد، او ميگويد كه ديشب به بيـت المقـدس بـرده
شده است!
ابوبكر از آنها پرسيد: آيا محمد چنين گفته است؟ مشركين گفتند: بله. ابوبكر قبـل
از اينكه پيامبر را ببيند و از او اخبار اسراء و معراج را بشـنود گفـت : «او راسـت گفتـه
است من او را در يزي باالتر از اين كه او ميگويد: اخبـار آسـماني صـبح وشـام بـه او
ميرسد تصديق ميكنم»F7
2
.

1 -بخاري از عروة بن الزبير.
2 -حاكم در مستدرك از عايشه با سند خوب روايت كرده است.

ده يار بهشتي 9
ابوبكر بزرگوار وسخاوتمند بود و از آنجا كه اموال خود را به كثرت صدقه ميكـرد
خداوند در قرآن آيهاي در مورد ايشان نازل فرمود:

«ونجات مييابد از آتش دوزخ كسي كه بيشتر از همه پرهيزكار است. ومـال خـو د را
در راه خدا ميدهد تا تزكيه شود».
حضرت عمر در مورد اينكه ابوبكر در صدقه كردن اموال خود از تمـام صـحابه
سبقت ميگرفت، ميگويد: پيامبر به ما دستور داد تا در راه خدا صدقه كنيم، نزد من هم
مقدار مال بود با خود گفتم امروز از ابوبكر سبقت خواهم گرفت ومن نصف دارايي خود
را صدقه كرده و پيش پيامبر آوردم. پيامبر فرمـود : بـراي خـانواده ات چـه گذاشـتي ؟
گفتم: همين مقدار را در خانه نيز گذاشتهام. اما ابـوبكر  تمـام امـوال ودارايـي خـود را
آورده بود، پيامبر فرمود: اي ابوبكر براي خانوادهات چه گذاشتهاي؟ گفت: بـراي آنهـا
خداوند و پيامبر را گذاشتهام. عمر با خود گفت در هيچ چيزي از او سبقت نميتـوانم
Fبگيرم 8
. اين واقعه در روز آماده كردن لشكر عسره در غزوه تبوك روي داده است. 1
ابوبكر بسيار دانا وهوشيار بود، درمقابـل مـانعين زكـات قاطعانـه ايسـتاد وفرمـود :
«سوگند به خدا! با كسي كه ميان نماز وزكات فرق ميگذارد خواهم جنگيـد ، سـوگند بـه
خدا! اگر زانو بند شتري را كه آنها به پيامبر ميدادند، ندهند با آنها ميجنگم».
ابوبكر با زيركي خود هـدف پيـامبر  را از سـخنانش فهميـد ، كـه آن حضـرت 
فرمود: «خداوند تبارك و تعالي بندهاي را اختيار داده كه از دنيا يا آخـرت يكـي را قبـول
2 كند و آن بنده آنچه را نزد خداست اختيار نمود»F9
.

ابوبكر بعد از شنيدن اين سخن پيامبر ب�فاصـله منظـور پيـامبر  را درك نمـود
وشروع به گريه كرد و گفت: «پدر و مادرهايمان فدايت باد» ياران پيامبر ازگريه ايشـان
1 -به روايت ترمذي از ابوهريره.
2 -صحيح بخاري وصحيح مسلم.

10 ده يار بهشتي
تعجب كردند. اما هنگامي كه وفات پيامبر نزديك شد و اجلش فرا رسيد آنها دانسـتند
كه بندهاي كه آنچه نزد خدا هست آن را قبول كـرده ، پيـامبر  اسـت ونيـز دانسـتند كـه
ابوبكر مردي زيرك وهوشيار است.
شجاعت وجرأت نيز از صفات بارز ابوبكر بود كـه در صـحنه هـاي مختلفـي ايـن
صفت متجلي شد، در صدر اسـ�م ، وقتـي كـه مسـلمانان تعـ داد انگشـت شـماره بودنـد
ابوبكر از پيامبر خواست تا از خانه ابي ارقم بيرون بروند و در كعبه، آشكارا مردم را
به اس�م دعوت دهند، همه با رأي ابوبكر موافقت كرده وبه قصد كعبه از خانه ابـي ارقـم
بيرون رفتند، وقتي به كعبه رسيدند متوجه شدند كه اشراف وسران قريش نشستهاند و بـه
گفتگو مشغولاند، مسلمانان نزديك آنها نشسـتند وابـوبكر  بلنـد شـد و بـراي مـردم
سخنراني كرد و آنها را به يگانگي خداوند و يكتاپرستي دعوت داد وقدرت بـزرگ االله و
نعمتهاي گستردهاش را به آنها يادآوري نمود پيامبر به سخنان دوسـت خـود گـوش
ميداد. ابوبكر استاده بود گويا او قريش و اشراف آن را به مبارزه ميطلبيـد ، عتبـه بـن
ربيع يكي از اشراف قريش به سخنراني ابوبكر اعتـراض كـرد امـا ابـوبكر  همچنـان
سخنانش را ادامه داد تا اينكه حاضرين شورش كردند وبه ابوبكر حمله ور شدند وبـر
سر وصورت او كوفتند خون از چهرهاش سرازير شد و ابوبكر بيهوش بر زمـين افتـاد ،
خبر بيهوشي ابوبكر پخش شد وعموزادههاي ابوبكر از قبيله بني تميم آمدند، آنهـا
فكر كردند ابوبكر مرده است، او را همچنان كه بيهوش بود به خانهاش منتقل كردند وبا
همديگر عهد كردن كه اگر ابوبكر بميرد عتبه بن ربيع را به قتل برسانند. ابوقحافه پـدر
ابوبكر ومادرش ام الخير سلمي كنار بستر ابوبكر نشسته بودند، ديري نگذشـت كـه
ابوبكر به هوش آمد و اولين سخني كه به زبان آورد گفت: محمد چه شد؟ پيامبر خـدا 
چه شد؟ و همچنان تكرار ميكرد: محمد چه شد؟
وچون مطلع شد كه پيامبر به خانه ابي ارقم برگشته است همـراه مـادرش بـه آنجـا
رفت وقتي مطمئن شد كه پيامبر سالم اسـت از او خواسـت كـه مـادرش را بـه اسـ�م

ده يار بهشتي 11
دعوت دهد، پيامبر مادر ابوبكر را به اس�م دعوت داد و او ب�فاصله اس�م را پـذيرفت
وابوبكر بسيار شادمان و احساس خوشبختي نمود.
حضرت علي به شجاعت ابوبكر شهادت داده است. هنگـامي كـه از او پرسـيده
شد كه دليرترين مردم نزد شما چه كسي است؟ گفـت : ابـوبكر  ،چـون در جنـگ بـدر
وقتي براي پيامبر سايباني ساختيم و گفتيم: چه كسي حاضر است كـه همـراه پيـامبر 
بنشيند تا مشركين گزندي به ايشان نرسانند، سوگند به خدا جز ابوبكر هيچ كس حاضر
نشد. ابوبكر شمشير كشيد و در كنار پيـامبر  ايسـتاد و هـيچ كـس از مشـركين جـرأت
1 نداشت كه به سوي پيامبر برود از اين رو ميدانم ابوبكر 10 دليرترين مردم استF

 كتاب ده يار بهشتى مختصرى از سيرت عشره مبشره است كه به بيان فضايل و سيرت آن بزرگواران می پردازد